"BÌNH DÂN HỌC VỤ SỐ” - ĐƯA TRI THỨC SỐ ĐẾN TỪNG NGƯỜI DÂN, TỪNG ĐỊA BÀN

Điểm nổi bật của phong trào "Bình dân học vụ số" là bám sát nhu cầu thực tế của từng nhóm đối tượng, từng địa bàn, từ đô thị đến nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Việt Nam đang đứng trước thời cơ, vận hội mới, đó là chu.yển đổ.i s.ố toàn cầu tạo cơ hội bứt phá, đưa Việt Nam đi tắt đón đầu, tăng năng suất lao động, nâng cao năng lực cạnh tranh, giảm chi phí sản xuất.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chu.yển đổ i s.ố quốc gia là kim chỉ nam trong việc định hướng các hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, giải quyết những thách thức trước mắt và định hình lộ trình dài hạn để xây dựng nền tảng phát triển khoa học và công nghệ bền vững.

Triển khai đồng bộ chuy.ển đổ.i s.ố trên toàn xã hội

Thực hiện Nghị quyết 57, tháng 5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã phát động phong trào thi đua "Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo và chu.yển đổ.i s.ố," với 3 quyết tâm chiến lược là đổi mới tư duy, hoàn thiện thể chế để kiến tạo môi trường thuận lợi cho sáng tạo và chu.yển đổ.i s.ố; xây dựng hạ tầng công nghệ đột phá và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thời đại; triển khai đồng bộ chuy.ển đổ.i s.ố trên toàn xã hội, góp phần hiện đại hóa nền kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân; triển khai phong trào thi đua đồng thời với phong trào "Bình dân học vụ số," với nhiệm vụ đặc biệt quan trọng và cấp bách như phổ cập tri thức, công nghệ về chuy.ển đổ.i s.ố, kỹ năng số cho toàn dân, để mỗi người dân đều có thể tiếp cận, sử dụng hiệu quả các loại hình dịch vụ, nền tảng số, trở thành công dân số, góp phần đẩy nhanh tiến trình, thực hiện thắng lợi cuộc cách mạng về phát triển khoa học công nghệ và chu yển đổ.i s.ố quốc gia.

Sau khi Thủ tướng Chính phủ phát động phong trào thi đua, tất cả các bộ, ban, ngành, địa phương đã xây dựng, ban hành kế hoạch triển khai; xây dựng nội dung, tiêu chí thi đua cụ thể, phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế; ban hành hướng dẫn biểu dương, tôn vinh, khen thưởng nhằm khích lệ, động viên kịp thời đối với các nhà khoa học, nhà sáng chế, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có thành tích trong khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuy.ển đổ.i s.ố.

Qua gần một năm thực hiện, tất cả các bộ, ban, ngành, địa phương đều tổ chức tập huấn ứng dụng tr.í tu.ệ nh.ân tạ.o (AI), chu.yển đổ.i s.ố cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức các cơ quan, đơn vị trực thuộc.

Đầu tháng 9/2025, Văn phòng Trung ương Đảng, Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chu.yển đổ.i s.ố tổ chức Hội nghị toàn quốc trực tiếp kết hợp trực tuyến tập huấn ứng dụng AI cho cán bộ các cấp ủy và cơ quan đảng, gần 4.000 điểm cầu từ Trung ương đến cấp xã, phường.

Phong trào "Bình dân học vụ số" đã được người đứng đầu các cấp ủy đảng, chính quyền, cơ quan, đơn vị đặc biệt quan tâm, chỉ đạo tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về chuy.ển đổ.i s.ố, tr.í tu.ệ nh.ân tạ.o và thúc đẩy đổi mới sáng tạo tại bộ, ban, ngành, cơ quan, địa phương, đơn vị mình với tinh thần "tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó," "chỉ bàn làm, không bàn lùi" theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Thành phố Cần Thơ phát động phong trào "Bình dân học vụ số" với mục tiêu đưa phong trào trở thành thường xuyên, liên tục và phát triển sâu rộng, tạo đột phá trong nâng cao nhận thức và kỹ năng số. Nhiều mục tiêu "tham vọng" được đặt ra ngay trong năm 2025 như phấn đấu 100% cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong khu vực công có hiểu biết về chuy.ển đổ.i s.ố; 100% học sinh trung học và sinh viên được trang bị kiến thức, kỹ năng số để phục vụ học tập, nghiên cứu và sáng tạo, có kỹ năng an toàn trong học tập và tương tác xã hội trong môi trường số; 996 nghìn người trong độ tuổi trưởng thành được xác nhận đạt phổ cập tri thức về chu.yển đổ.i s.ố, kỹ năng số trên nền tảng VNeID…

Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ đã xây dựng khung kiến thức, kỹ năng số, nền tảng Bình dân học vụ số, đồng thời phối hợp với Công an thành phố, Sở Nội vụ, Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị liên quan tham mưu triển khai có hiệu quả nền tảng Bình dân học vụ số nhằm phổ cập tri thức cho người dân.

Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên cho biết để đạt hiệu quả thiết thực, phong trào "Bình dân học vụ số" phải trở thành một phong trào cách mạng, toàn dân, toàn diện, sâu rộng, không ai bị bỏ lại phía sau. Cùng với việc tuyên truyền sâu rộng, đa dạng hình thức, phù hợp với từng nhóm đối tượng nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và ch.uyển đổ.i s.ố, khuyến khích mọi người tích cực tham gia học tập kỹ năng số, cần phát huy vai trò của các tổ chức chính trị-xã hội, tổ công nghệ số cộng đồng, tổ tuyên truyền viên cơ sở trong việc hỗ trợ, hướng dẫn người dân; lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, động lực của chu.yển đổ.i s.ố.

Linh hoạt, sáng tạo trong cách làm

Điểm nổi bật của phong trào "Bình dân học vụ số" là không triển khai theo lối hành chính, hình thức, mà bám sát nhu cầu thực tế của từng nhóm đối tượng, từng địa bàn, từ đô thị đến nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Mỗi địa phương có cách làm riêng, linh hoạt, sáng tạo để đưa tri thức và kỹ năng số đến tận người dân.

Tại Quảng Ninh, phong trào "Bình dân học vụ số" được gắn với xây dựng chính quyền số và xã hội số. Các địa phương thành lập tổ công nghệ số cộng đồng đến từng khu dân cư, "cầm tay chỉ việc" cho người dân, nhất là người cao tuổi, trong việc sử dụng điện thoại thông minh, đăng ký tài khoản định danh điện tử, nộp hồ sơ trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt. Nhờ đó, tỷ lệ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ cao ngày càng tăng, giảm rõ rệt tình trạng hồ sơ phải bổ sung, chỉnh sửa nhiều lần.

Triển khai phong trào "Bình dân học vụ số" song hành với xây dựng đô thị thông minh, thành phố Huế tổ chức các lớp học số miễn phí tại nhà văn hóa cộng đồng, trường học với nội dung thiết thực như sử dụng ứng dụng phản ánh hiện trường, tra cứu thông tin y tế, giáo dục, thanh toán dịch vụ thiết yếu trên nền tảng số. Người dân không chỉ "biết dùng" mà từng bước hình thành thói quen sống số, tương tác hai chiều với chính quyền.

Đặt trọng tâm là nâng cao kỹ năng số cho nông dân, tỉnh Đồng Tháp triển khai phong trào sâu rộng trong khu vực nông thôn, tổ chức các lớp "Bình dân học vụ số" hướng dẫn nông dân sử dụng điện thoại thông minh để ghi chép nhật ký sản xuất điện tử, truy xuất nguồn gốc nông sản, bán hàng trên sàn thương mại điện tử. Nhiều hộ nông dân lớn tuổi lần đầu tiếp cận công nghệ nhưng đã mạnh dạn thay đổi phương thức sản xuất, từng bước tham gia kinh tế số.

Còn ở các tỉnh miền núi như Sơn La, Lào Cai, Hà Giang, phong trào "Bình dân học vụ số" được tổ chức theo phương châm dễ học, dễ hiểu, dễ làm. Đoàn viên thanh niên, cán bộ cơ sở trở thành "giảng viên số," trực tiếp hướng dẫn đồng bào dân tộc thiểu số sử dụng điện thoại thông minh để tiếp cận dịch vụ công, khám chữa bệnh từ xa, học tập trực tuyến. Nhiều bản làng trước đây gần như "trắng" kỹ năng số nay đã từng bước kết nối với không gian số, mở ra cơ hội mới cho phát triển kinh tế-xã hội.

Hành động đột phá Báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuy.ển đổ.i s.ố cho thấy, năm 2025, cả nước hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, tạo chuyển biến rõ từ nhận thức đến hành động và kết quả trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chu.yển đổ.i s.ố quốc gia; góp phần vào tỷ trọng đóng góp của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuy.ển đổ.i s.ố trong GDP ước đạt 16,4%, đồng thời tạo ra những cơ hội mới cho tăng trưởng và việc làm. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến chuyển biến tích cực; nhiều thủ tục hành chính được đơn giản hóa giúp tiết kiệm, đồng thời nâng cao minh bạch và hiệu quả quản lý nhà nước.

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và định hướng nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chu.yển đổ.i s.ố diễn ra ngày 25/12, Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng ban Chỉ đạo cho biết các cơ quan Trung ương và địa phương đã có nhiều nỗ lực đóng góp vào thành công chung của việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW. Năm 2025, chúng ta đã thiết lập nền móng thể chế vững chắc; năm 2026 phải là năm hành động đột phá, chuyển từ nền tảng sang kết quả, từ chính sách sang sản phẩm, từ ý tưởng sang giá trị thực tế cho người dân và doanh nghiệp.

Phong trào "Bình dân học vụ số," cùng với phong trào thi đua "Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo và chuy.ển đổ.i s.ố," đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng xã hội học tập trong kỷ nguyên số, tạo nền tảng vững chắc để Việt Nam phát triển nhanh, bền vững và không ai bị bỏ lại phía sau./.

Vietnam+